Κυριακή 25 Μαρτίου 2012

Δόμνα Βισβίζη. Η Θρακιώτισσα Μπουμπουλίνα


Του Ηλία Τζιώρα. Το άρθρο μου για την ξεχασμένη Θρακιώτισσα Mπουμπουλίνα, την Δόμνα Βισβίζη στο enikos.gr του Νίκου Χατζηνικολάου
Λίγο πριν την 25η Μαρτίου ας γνωρίσουμε ΟΛΟΙ την "Δόμνα Βισβίζη, την Κυρά των Θαλασσών".
Οι Έλληνες είμαστε τυχεροί καθώς οι σελίδες της Ιστορία μας είναι γεμάτες με ΗΡΩΕΣ, ΗΡΩΪΔΕΣ οι οποίοι με την γενναιότητα, την αυταπάρνηση και τον αλτρουισμό τους έδωσαν πολλά στην Ελλάδα από τα αρχαία χρόνια μέχρι και την πιο πρόσφατη ιστορία μας.


Η επανάσταση του 1821 ήταν πεδίο λαμπρό για χιλιάδες ΣΠΟΥΔΑΙΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ να αγωνιστούν και να προσφέρουν στο Ελληνικό Έθνος και να γράψουν νέες σελίδες στην ένδοξη Ιστορία μας προσθέτοντας τα ονόματα τους στο ΠΑΝΘΕΟΝ των ΗΡΩΩΝ.
Δυστυχώς όμως, δεν είχαν όλοι την δυνατότητα (θα έπρεπε τα σχολικά βιβλία της Ιστορίας να είναι εγκυκλοπαίδεια με 200 τόμους..) να δοξαστούν όπως θα τους άξιζε από τις νεότερες γενιές των Ελλήνων που απολαμβάνουν τους καρπούς της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της Ελληνικής Γης που έσπειραν οι ΗΡΩΕΣ με το αίμα, την περιουσία και την ανιδιοτέλεια τους.
Μια πραγματικά μεγάλη ηρωίδα, που ποτέ δεν είχε την ανάλογη προβολή όπως οι υπόλοιποι ήρωες της επανάστασης και ποτέ δεν είδε την πατρίδα της την ΑΙΝΟ (παραθαλάσσια πόλη δίπλα στην Αλεξανδρούπολη) απελευθερωμένη ήταν η ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ, ο άντρας της Χατζηαντώνης Βισβίζης και τα παιδιά τους.
Γράφει ο κύριος Ορδουμποζάνης στο www.ordteo.gr «Φλεβάρης του 21 και ο  Θρακιώτης Χατζηαντώνης  Βισβίζης αρματώνει το ιδιόκτητο καράβι του την "Καλομοίρα", ένα μπρίκι ναυπηγημένο στην Οδησσό με 16 κανόνια και  140 ναύτες
 Εικόνα: Το μεγαλοπρεπές και επιβλητικό πλοίο της οικογένειας Βισβίζη, η "ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ", που προκαλούσε τον τρόμο και φόβο του Τουρκικού στόλου. (από τον Θρακιώτη Ιστορικό κο Θόδωρο Ορδουμποζάνη και το υπέροχο blog του www.ordteo.gr)
και  ξεκινά να μπει στην δούλεψη του Γένους, εγκαταλείποντας την εύπορη ζωή του Αίνου. Χωρίς δεύτερη σκέψη τον ακολουθεί η γυναίκα του Δόμνα,  παίρνοντας μαζί της στο καράβι και τα πέντε παιδιά τους.
Το βάπτισμα του πηρός το πήρε στην Ίμβρο και έκτοτε ξεκίνησε μια ζωή γεμάτη αγώνες, περιπέτειες, μεγάλες δυσκολίες, φτώχια, δυστυχία και εγκατάλειψη.
Το μπρίκι  μεταφέρει στον Άθω μαζί με πολεμοφόδια και όπλα  και τον επαναστάτη Εμμανουήλ Παπά, το Σερραίο μεγαλέμπορα και τραπεζίτη που κι αυτός ξόδεψε την περιουσία του και τη ζωή του για χάρη της πατρίδας . Το ζευγάρι των καπεταναίων συμμετέχει  στον αγώνα του 1821 και βρίσκεται παρών σ' ολόκληρο το Αιγαίο κυβερνώντας την "Καλομοίρα", ναυμαχώντας παλικαρίσια, υπερασπίζοντας παγιδευμένους αγωνιστές και πολιορκώντας τους εχθρούς.»
Στις 21 Ιουλίου του 1822 ο Βισβίζης πεθαίνει. Η Δόμνα δίνει εντολή να τον κλάψουν τα παιδιά τους και να τον ετοιμάσει ο παπάς και αυτή αναλαμβάνει πλήρως σαν καπετάνισσα την «Καλομοίρα» και συνεχίζει τον αγώνα. Η σκέψη να ξαναγυρίσει στην πλούσια ζωή που άφησε πίσω της δεν της περνά καν από το μυαλό. Παίρνει μέρος σε μπλόκα, σε ναυμαχίες και βοηθά με κάθε δυνατό τρόπο στην επιτυχία της Επανάστασης.
Τη δράση της Δόμνας Βισβίζη, ύμνησε η λαϊκή Μούσα με δημοτικό τραγούδι που σας παραθέτω ολόκληρο παρακάτω:
Πουλάκι,πόθεν έρχεσαι, πουλάκι μ' αποκρίσου
μην είδες και μην άκουσες για την κυρα – Δομνίτσα
την όμορφη τη δυνατή, την αρχικαπετάνα,
που 'χει καράβι ατίμητο και πρώτο μέσ΄τα πρώτα,
καράβι που πολέμησε στης Ίμπρος το μπουγάζι;
Και το πουλάκι στάθηκε και το πουλάκι λέει:
Την είδα την απάντησα σιμά στο Αγιονόρος
τρεις μέρες επολέμαγε με δυο χιλιάδες Τούρκους.
Καράβια εδώ, καράβια εκεί, καράβια παρά πέρα
και τούτη σαν τον αετό όρμαγε και χτυπούσε
δεξιά ζερβά και ανάστροφα κι όπου βολούσε ακόμα.
Κι άκουγε βόγκους δυνατούς και στεναγμούς μεγάλους
κι άκουγες κλάματα πικρά, κατάρες στην κατάρα
κι οι θάλασσες κοκκίνιζαν ως φέσια των αγάδων.”
 Όμως ο καιρός περνά και μαζί του γρόσια εξανεμίζονται. Τα έξοδα για τη διατήρηση σε διαρκή πολεμική ετοιμότητα ενός καραβιού με 16 κανόνια και 140 ναύτες είναι δυσβάσταχτα. Η κάσα της Καπετάνισσας είναι πια άδεια. Τον Σεπτέμβριο του 1824 η Καλομοίρα περνά στα χέρια του Κράτους, καθώς η Δόμνα Βισβίζη  αναγκάζεται  να την παραχωρήσει.
Συνεχίζει ο κύριος Ορδουμπαζάνης «Η υπέροχη αυτή γυναίκα που έδωσε τον άνδρα της , το καράβι της, άδειασε γενναιόδωρα τη γεμάτη χρυσό κασέλα της, αφιέρωσε την ικμάδα της νιότης της αναζητώντας πατρίδα και λευτεριά, παράτησε έρημα σπίτια και ακίνητα στα χέρια του τούρκου, έμεινε ολομόναχη  να συντηρήσει και να αναθρέψει σε ξένο τόπο παιδιά της.»
Την παρακολουθούμε μέσα από έγγραφα που σώθηκαν στα ελληνικά αρχεία - να τριγυρνά από τόπο σε τόπο, την Ερμιόνη, το Ναύπλιο, την Ερμούπολη της Σύρου στερημένη, περιφρονημένη, άστεγη με τα πέντε παιδιά της, να προστρέχει «εις το έλεος της σεβαστής επιτροπής της Ελλάδας και να ζητά βοήθεια»
  Η μόνη της παρηγοριά είναι το άγαλμα που στέκεται κάτω από τον φάρο της Αλεξανδρούπολης.
και το 3ο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης (το Γυμνάσιο που τέλειωσα και εγώ με ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΥΠΕΡΟΧΟΥΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥΣ και ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ) που τον Νοέμβριο του 2006 μετονομάστηκε σε 3ο  Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης «Δόμνα Βισβίζη» ,για να θυμίζει έτσι την προσφορά της Αινίτισσας Καπετάνισσας στον αγώνα του 1821 αλλά και την αδιάλειπτη παρουσία της Γυναίκας-Ελληνίδας στους αγώνες του έθνους. (ιστότοπος του σχολείου http://3gym-alexandr.evr.sch.gr/ )
 
Εικόνα: Θεατρική παράσταση «Δόμνα Βισβίζη» για την γιορτή της 25ης Μαρτίου στο 3ο Γυμνάσιο Αλεξανδρουπολης το σχ. ετος 1991-1992  . (από την σελίδα «Γειτονιές και Αναμνήσεις της Αλεξανδρούπολης» του Ηλία Τζιώρα στο Facebook)

Οι Αλεξανδρουπολίτες και οι Θρακιώτες πάντα την τιμούσαμε σε εθνικές γιορτές, σε σχολικές παραστάσεις όπως βλέπουμε και παρακάτω:
Εικόνα: Θεατρική παράσταση 25ης Μαρτίου «Δόμνα Βισβίζη» 1971 - 3ο Δημοτικό Αλεξανδρούπολης του Κ.Γραμμενιδη
ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΤΗΝ ΜΑΘΕΙ ΚΑΙ Η ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ! ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΙ ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΙΡΟ ΕΙΡΗΝΗΣ.. πόσο μάλλον τώρα..
Παρακάτω μια πολύ καλή δραματοποίηση της ζωής της Δόμνας Βισβίζη σε ένα παλιότερο ντοκιμαντέρ της ΕΤ3




1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Απο το θεατρικό έργο Δομνα Βιζβιζη:

"Από τόπο λοιπόν στάθηκα τυχερή, γιατί γεννήθηκα στην Αίνο, στη Θράκη. Στην πόλη μας δεν είν’ ομορφιά να τη λαχταρήσει η ψυχή σου και να μην την έχει. Στα Δυτικά αργοκυλάει το ποτάμι μας , ο Έβρος. Στις πλάτες μας κάμποι και λόφοι χαμηλοί. Κι αντίκρυ μας η απέραντη θάλασσα. Έτσι στον τόπο που μου ΄λαχε να γεννηθώ, γνώρισα τη ζωή του ποταμού και της θάλασσας και της στεριάς. Γιατί η Αίνος – η Θράκη – είναι μια ευλογημένη γη. Να τη βρέχει ποτάμι και θάλασσα, να την τρέφει μια εύφορη γη, τούτη είναι μια σπάνια τύχη. Η αγάπη μου για τη θάλασσα ήταν δυνατή από την ώρα που ένιωσα τον κόσμο. Κάτι με τραβούσε πάντα, σαν κάποιο δάχτυλο που σου γνέφει κι εσύ κοντοζυγώνεις ολοένα χωρίς να ρωτάς το νου. Τούτο το κάλεσμα ποτέ δεν το ένιωσα για τη γη μας. «Ούτε αγόρι να `ταν γεννημένη», λέγαν οι δικοί μου, λες και για ν’ αγαπήσεις τη θάλασσα έπρεπε να `σαι αρσενικό.

Κι αν ψάξω μέσα μου να βρω τι `ταν αυτό που στη ζωή μου μου `δινε δύναμη, από πού έπαιρνα κουράγιο, τότε αυτό που θα βρω είναι η θέληση να πολεμήσω την αδικία. Αλλιώς ούτε θαρραλέα πολύ ήμουνα εγώ, ούτε την αντρίκεια θέληση που `χουν άλλες γυναίκες είχα. Και το μπόι μου μικρό και τα όνειρά μου κοντούτσικα κι αυτά ήταν. Πώς τώρα τα `φερε έτσι η ζωή να γενώ καπετάνισσα, αυτά είναι πράματα του Θεού."

Θερμα συγχαρητηρια στον κυριο Ηλία Τζιώρα που έκανε την Δόμνα Βιζβίζη να ακουστεί και πέρα από την Θράκη. Τέτοιους ήρωες χρειαζόμαστε σαν την κυρά των Θαλασσών οπως ευστοχα την αποκαλείτε

Συγχαρητηρια στο enikos και στον κυριο Χατζηνικολάου που τιμά τον τόπο καταγωγής του!